GEÇİCİ İŞ GÖREMEZLİK ÖDENEKLERİNİN HESAPLANMASINA İLİŞKİN 2025/03 SAYILI SGK GENELGESİ


Bilindiği üzere 27/12/2024 tarihli 32765 sayılı Resmi Gazete yayımlanarak yürürlüğe giren ve 25/12/2024 tarihinde kabul edilen 7537 sayılı Devlet Memurları Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 25 inci maddesi ile 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 17 nci maddesinde değişiklik yapılmıştır. 7537 sayılı Kanunun 29 uncu maddesinde ise aynı Kanunun 25 inci maddesinin 21/12/2024 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yürürlüğe gireceği belirtilmiştir.

Geçici iş göremezlik ödenekleri hesaplama şekli yönünden, istirahat raporu başlangıç ve bitiş tarihleri dikkate alınarak 21/12/2024 tarihinden önce ve 21/12/2024 tarihinden sonra olmak üzere değerlendirilmelidir.

Bu doğrultuda 29/09/2016 tarih, 2016/21 sayılı Genelgede “6.6.Geçici İş Göremezlik Ödeneğinin Hesaplanması” başlıklı bölümde iş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve analık hallerinde verilecek ödeneklerin veya bağlanacak gelirlerin hesabına esas tutulacak günlük kazancın hesaplanmasında değişiklik ve düzenleme yapılmıştır.


Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından 05/02/2025 tarih, 2025/03 sayılı “2016/21 sayılı Genelgede Değişiklik” konulu yayımlanan Genelge ile yapılan söz konusu düzenlemeler ve değişiklikler aşağıdaki gibidir.
 

1. 22/04/2021 Tarihinden Önce Geçici İş Göremezlik Ödeneklerinin Hesabına Esas Tutulacak Günlük Kazanç Hesabı

 

• Ödeneğe esas günlük kazancın hesabında iş kazasının veya doğumun olduğu tarihten, meslek hastalığı veya hastalık halinde iş göremezliğin başladığı tarihten önceki on iki aydaki son üç ay içinde 80 inci maddeye göre hesaplanacak prime esas kazançlar toplamının, bu kazançlara esas prim ödeme gün sayısına bölünmesiyle hesaplanacaktır.

2)      22/04/2021 Tarihi ile 21/12/2024 Tarihleri Arasında Geçici İş Göremezlik Ödeneklerinin Hesabına Esas Tutulacak Günlük Kazanç Hesabı

22/04/2021 Tarihli ve 31462 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak aynı tarihte yürürlüğe giren 7316 sayılı Kanunun 9 uncu maddesiyle 5510 sayılı Kanunun 17 nci maddesi değiştirilmiştir.
 

• İş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve analık hallerinde verilecek ödeneklerin veya bağlanacak gelirlerin hesabına esas tutulacak günlük kazanç; iş kazasının olduğu, meslek hastalığında ise iş göremezliğin başladığı tarihten önceki on iki aydaki son üç ay içinde; analık ve hastalık halinde ise iş göremezliğin başladığı tarihten önceki on iki aydaki 80 inci maddeye göre hesaplanacak prime esas kazançlar toplamının, bu kazançlara esas prim ödeme gün sayısına bölünmesi suretiyle hesaplanacaktır.

 

• Ancak, iş göremezliğin başladığı tarihten önceki son bir yıl içerisinde 180 günden az kısa vadeli sigorta primi bildirilmiş olanların hastalık ve analık hallerinde ödeneğe esas tutulacak günlük kazancı, iş göremezliğin başladığı tarihteki günlük prime esas kazanç alt sınırının iki katını geçmeyecektir. Buna göre, hastalık ve analık hallerinde rapor bitiş tarihleri 22/04/2021 veya sonrasında olanların ödeneğe esas kazanç hesabı, yukarıda açıklanan hükme göre yapılacaktır.

3)      21/12/2024 Tarihinden İtibaren Geçici İş Göremezlik Ödeneklerinin Hesabına Esas Tutulacak Günlük Kazanç Hesabı
 

• İş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve analık hallerinde verilecek ödeneklerin hesabına esas tutulacak günlük kazanç, iş kazasının veya doğumun olduğu tarihten, meslek hastalığı veya hastalık halinde ise iş göremezliğin başladığı tarihten önceki on iki aydaki; iş kazası ve meslek hastalığı halinde bağlanacak gelirin hesabına esas tutulacak günlük kazanç ise iş kazasının olduğu veya meslek hastalığında iş göremezliğin başladığı tarihten önceki on iki aydaki son üç ay içinde, 80 inci maddeye göre hesaplanacak prime esas kazançlar toplamının, bu kazançlara esas prim ödeme gün sayısına bölünmesi suretiyle hesaplanacaktır.

 

• Ancak, tüm vaka türleri için geçerli olmak üzere önceki on iki ay içerisinde 180 günden az kısa vadeli sigorta primi bildirilmiş olanların geçici iş göremezlik ödeneğine esas tutulacak günlük kazanç tutarı, iş göremezliğin başladığı tarihteki günlük prime esas kazanç alt sınırının iki katını geçmeyecektir.

 

• İş kazası tarihi, Kanun maddesinin yürürlüğe girdiği 21/12/2024 öncesi olan raporlar için ödeneğe esas kazanç, iş kazasının olduğu tarihten önceki on iki aydaki son üç ay içinde bildirilen kazançlar üzerinden, iş kazası tarihi 21/12/2024 ve sonrasında olanlar için ise iş kazasının olduğu tarihten önceki on iki aydaki kazançlar üzerinden hesaplanacaktır.

 

• Meslek hastalığında ise istirahat raporu başlangıç tarihi, 21/12/2024 tarihinden önce olan raporlar için ödeneğe esas kazanç, rapor başlangıç tarihinden önceki on iki aydaki son üç ay içinde bildirilen kazançlar üzerinden, 21/12/2024 tarihi ve sonrasında olanlar için ise rapor başlangıç tarihinden önceki on iki aydaki kazançlar üzerinden hesaplanacaktır.

 

• Ayrıca yukarıdaki bentlerde sayılan tüm tarihler için geçerli olmak kaydıyla; on iki aylık dönemde çalışmamış ve ücret almamış olan sigortalı, çalışmaya başladığı ay içinde iş kazası veya meslek hastalığı nedeniyle iş göremezliğe uğrarsa verilecek ödeneklerin veya bağlanacak gelirlerin hesabına esas tutulacak günlük kazanç; çalışmaya başladığı tarih ile iş göremezliğinin başladığı tarih arasındaki sürede elde ettiği prime esas günlük kazanç toplamının, çalıştığı gün sayısına bölünmesi suretiyle hesaplanacaktır.

 

• İş kazasının çalışmaya başlanılan gün gerçekleşmesi durumunda ise aynı veya emsal işte çalışan benzeri bir sigortalının günlük kazancı esas alınacaktır.

 

• Buna ilaveten, meslek hastalığında rapor başlangıç tarihi, iş kazasında ise kaza tarihi 21/12/2024 ve sonrasında olan raporlar için önceki on iki ay içerisinde 180 günden az kısa vadeli sigorta primi bildirilenlerin geçici iş göremezlik ödeneğine esas tutulacak günlük kazanç tutarı, iş göremezliğin başladığı tarihteki günlük prime esas kazanç alt sınırının iki katını geçmeyecektir.

 

• Yapılan Kanuni düzenleme, hastalık ve analık hallerinde ödenecek geçici iş göremezlik ödeneğinin hesabında herhangi bir değişikliğe neden olmadığı için hastalık ve analık hallerinde ödeneğe esas kazanç, bu başlığın (b) bendinde açıklandığı şekilde hesaplanmaya devam edilecektir.

Konuya ilişkin Genelgede yer alan örnekler aşağıdaki gibidir.


Örnek 11: 27/12/2024 tarihinde meydana gelen iş kazası nedeniyle 27/12/2024-30/12/2024 tarihleri arasında istirahatli olan ve ücretini ayın 1-30 arası için alan sigortalının iş kazasının olduğu tarihten önceki on iki ayda bildirilen kazanç bilgilerine aşağıda yer verilmiştir. Buna göre iş kazası tarihi, değişikliğin yürürlüğe girdiği tarih olan 21/12/2024'ten sonra olduğu için ödeneğe esas günlük kazancı 190.000/280 = 678,57 TL olacaktır.
 

Aylar	Gün	Kazanç (TL)
2024/11	20	14.000
2024/10	10	7.000
2024/09	30	21.000
2024/08	10	7.000
2024/07	30	21.000
2024/06	30	21.000
2024/05	20	14.000
2024/04	30	21.000
2024/03	30	21.000
2024/02	30	21.000
2024/01	10	7.000
2023/12	30	15.000
Toplam	280	190.000

Örnek 12: Ücretini ayın 1-30 arası için alan sigortalının 14/10/2024 tarihinde meydana gelen iş kazası nedeniyle 27/12/2024-30/12/2024 tarihleri arasında istirahat raporu bulunmaktadır. İş kazası tarihi değişikliğin yürürlüğe girdiği tarih olan 21/12/2024'ten önce olduğu için ödeneğe esas kazanç, iş kazasının olduğu tarihten önceki on iki aydaki son üç ay içinde bildirilen kazanç üzerinden hesaplanacaktır. Buna göre ödeneğe esas günlük kazancı 49.000/70 = 700,00 TL olacaktır.
 

Aylar	Gün	Kazanç (TL)
2024/09	30	21.000
2024/08	10	7.000
2024/07	30	21.000
Toplam	70	49.000

Örnek 13: 16/07/2024 tarihinde işe girişi bulunan sigortalı, 28/12/2024 tarihinde iş kazası geçirmiş bu sebeple kendisine 28/12/2024-30/12/2024 tarihleri arasında istirahat raporu verilmiştir. Ücretini ayın 1-30 arası için alan sigortalının iş kazasının olduğu tarihten önceki on iki ayda bildirilen kazanç bilgilerine aşağıda yer verilmiştir. Buna göre ödeneğe esas günlük kazancı 175.500/117 = 1500,00 TL olacaktır.
 

Aylar	Gün	Kazanç (TL)
2024/11	30	45.000
2024/10	30	45.000
2024/09	27	40.500
2024/08	15	22.500
2024/07	15	22.500
Toplam	117	175.500

Ancak, sigortalının son bir yıldaki gün sayısı 180 günden az olduğundan ve hesaplanan ödeneğe esas kazanç tutarı 2024 yılı prime esas kazanç altı sınırı olan 666,75 TL’nin iki katından (666,75 x 2=1.333,50) fazla olduğundan ödeneğe esas günlük kazanç, 1.333,50 TL olarak esas alınacaktır.

Örnek 14: 06/01/2025 tarihinde meydana gelen iş kazası nedeniyle 06/01/2025-10/01/2025 tarihleri arasında istirahatli olan ve ücretini ayın 1-30 arası için alan sigortalının iş kazasının olduğu tarihten önceki on iki ayda bildirilen kazanç bilgilerine aşağıda yer verilmiştir. Buna göre ödeneğe esas günlük kazancı 186.690/280 = 666,75 TL olacaktır.
 

Aylar	Gün	Kazanç (TL)
2024/12	30	20.002,50
2024/11	20	13.335
2024/10	10	6.667,50
2024/09	30	20.002,50
2024/08	10	6.667,50
2024/07	30	20.002,50
2024/06	30	20.002,50
2024/05	20	13.335
2024/04	30	20.002,50
2024/03	30	20.002,50
2024/02	30	20.002,50
2024/01	10	6.667,50
Toplam	280	186.690

Ancak, hesaplanan ödeneğe esas kazanç 2025 yılı için belirlenen prime esas günlük kazanç alt sınırının altında kaldığı için ödeneğe esas günlük kazanç, 2025 yılı ödeneğe esas günlük kazanç alt sınırı olan 866,85 TL olacaktır.