EK VERGİYE İLİŞKİN GENEL TEBLİĞ YAYINLANMIŞTIR
7440 Sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 10 uncu maddesinin 27 nci fıkrasıyla ihdas edilen ek vergiye ilişkin olarak Vergi ve Diğer Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin 3 Seri No.lu 7440 Sayılı Kanun Genel Tebliği 15/4/2023 tarihli ve 32164 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak, yayımı tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir.
Ek vergi yükümlülüğüne ilişkin olarak 2023/55 sayılı Sirkülerimizde detaylı açıklamalar yapılmıştır. Bu vergiye ilişkin olarak yayımlanan 3 Seri No.lu Tebliğ ile ek verginin mükellefleri, verginin konusuna giren ve girmeyen istisna ve indirimler, verginin hesaplanması, beyanı ve ödenmesine ilişkin örnekli açıklamalar yapılmıştır.
Esasen verginin konusuna giren ve girmeyen indirim ve istisnalar 2023/55 sayılı Sirkülerimizde yapılan açıklamalar ve görüşlerimize paraleldir.
Tebliğ ile yapılan açıklama ve düzenlemeler aşağıdaki gibidir:
- EK VERGİNİN MÜKELLEFLERİ :
Ek verginin mükellefleri aşağıdaki gibidir:
- Sermaye şirketleri
- Kooperatifler
- İktisadi kamu kuruluşları
- Dernek veya vakıflara ait iktisadi işletmeler
- İş ortaklıkları
- Kurumlar vergisi beyannamesi veren dar mükellef kurumlar
Diğer yandan 6/2/2023 tarihi itibarıyla Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Elazığ, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Malatya, Osmaniye ve Şanlıurfa İlleri ile Sivas İlinin Gürün İlçesinde kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunanlar ek vergiden muaftır. Kurumlar vergisi mükellefiyeti bu yerler dışında olup kısmen veya tamamen bu bölgelerdeki işyerleri vasıtasıyla faaliyet gösteren kurumlar ise bu muafiyetten yararlanamayacaklardır. Bu durum mükellefiyeti bölge dışında olup bölgede işyeri olan ve dolayısıyla depremden olumsuz yönde etkilenen mükellefler açısından son derece haksız bir durum yaratmıştır.
Vergi Usul Kanunu’nun 115 inci maddesi uyarınca yangın, yer sarsıntısı, yer kayması, su basması, kuraklık, don, muzır hayvan ve haşarat istilâsı ve bunlara benzer afetler yüzünden varlıklarının en az üçte birini kaybeden mükelleflerin bu afetlerin zarar verdiği gelir kaynakları ile ilgili bulunan vergi borçları ve vergi cezaları Hazine ve Maliye Bakanlığınca zararla mütenasip olmak üzere, kısmen veya tamamen terkin olunabildiğine göre, kurumlar vergisi mükellefiyeti bölge dışında olsa bile bölgedeki varlıkları hasara uğrayan mükelleflerin adlarına tahakkuk eden ek verginin (ve diğer vergi borçlarının) kısmen veya tamamen terkini için Bakanlığa başvurabileceklerini düşünüyoruz.
Diğer yandan, 6832 Sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile mücbir sebep hali ilan edilen yerlerde mükellefiyeti olmadığı halde deprem nedeniyle vergi ödevlerini yerine getiremeyecek ölçüde olumsuz etkilenen mükelleflerin de Vergi Usul Kanunu’nun 15 inci maddesine dayanarak haklarında mücbir sebep hükümlerinin uygulanmasını talep etmeleri ve bu kapsamda gerek ek vergi gerek se diğer vergi yükümlülükleri için mücbir sebep hükümlerinden yararlanmaları mümkün olabilir.
- EK VERGİNİN KONUSU :
Kurumlar Vergisi Kanunu ile diğer Kanunlarda yer alan düzenlemeler uyarınca kurum kazancının tespitinde dikkate alınan istisna ve indirim tutarları ile 5520 sayılı Kanunun 32/A maddesi kapsamında indirimli kurumlar vergisine tabi matrahlar ek verginin konusunu oluşturmaktadır.
Kurumlar vergisi mükelleflerince elde edilen tüm kazançlar kurum kazancına dâhil edilmekte, 5520 sayılı Kanun ile diğer Kanunlarda düzenlenen indirim ve istisnalar ise kurumlar vergisi beyannamesinin “Zarar olsa dahi indirilecek istisna ve indirimler” ile “Kazancın bulunması halinde indirilecek istisna ve indirimler” bölümünde gösterilmek suretiyle kazancın veya vergiye tabi matrahın tespitinde indirim konusu yapılmaktadır.
Hangi istisna ve indirimler üzerinden ek vergi hesaplanacağının belirlenmesinde asıl belirleyici husus, 2022 kurumlar vergisinin hesaplanmasında dikkate alınan yani matrahı veya dönem zararını etkileyen istisna ve indirimlerin ek vergiye konu teşkil edeceğidir. Buna göre örneğin kazanç olmadığı veya yetersiz olduğu için yararlanılamayan ar-ge indirimi, nakit sermaye indirimi, yatırım indirimi gibi yalnızca kazancın olduğu durumda yararlanılabilen ve zarara sebebiyet vermeyen indirimler ek verginin konusuna girmez. Bunlar kurumlar vergisi beyannamesinin “Kazancın Bulunması Halinde İndirilecek İstisna ve İndirimler” bölümünde yer alan kalemlerdir.