7440 SAYILI KANUNUN İŞLETME KAYITLARININ (EMTİA, MAKİNE, DEMİRBAŞ, TEÇHİZAT, KASA MEVCUDU VE ORTAKLARDAN ALACAKLAR HESAPLARININ) DÜZELTİLMESİNE İLİŞKİN HÜKÜMLERİ
7440 sayılı “Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun” (ilerleyen bölümlerde 7440 sayılı Kanun” olarak anılacaktır) 12.03.2023 tarih ve 32130 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
7440 sayılı Kanunun “İşletme Kayıtlarının Düzeltilmesi” başlıklı 6’ncı maddesinde,
- İşletmede mevcut olduğu halde kayıtlarda yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlar (Md.6/1),
- Kayıtlarda yer aldığı halde işletmede bulunmayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlar (Md.6/2),
- 31.12.2022 tarihli bilançolara göre kayıtlarda yer aldığı halde işletmede bulunmayan kasa mevcudu ve ortaklardan alacaklar ile bunlarla ilgili diğer işlemler (Md. 6/3)
hakkında hükümlere yer verilerek, kayıtlarla fiilli durumun uyumlaştırılmasına imkan sağlanmaktadır.
Anılan Kanunla getirilen işletme kayıtlarının düzeltilmesine ilişkin detaylı açıklamalarımıza aşağıda yer verilmiştir.
- İŞLETMEDE MEVCUT OLDUĞU HALDE KAYITLARDA YER ALMAYAN EMTİA, MAKİNE, TEÇHİZAT VE DEMİRBAŞLARA İLİŞKİN BİLDİRİM:
- Düzenlemenin Kapsamı:
7440 sayılı Kanunun 6/1’inci maddesinde düzenlenen uygulamadan tüm gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri yararlanabilecektir. Uygulama kapsamına; serbest meslek erbabı, ferdi ticari işletmeler, adi ortaklıklar, kollektif şirketler, adi komandit şirketler ile sermaye şirketleri, kooperatifler, iktisadi kamu kuruluşları, dernek ve vakıflara ait iktisadi işletmeler ve iş ortaklıkları dâhil bulunmaktadır.
Mükelleflerin bu uygulama kapsamında beyan edebilecekleri kıymetler ilgili maddede; emtia (basılı kitap ve süreli yayınlar dâhil), makine, teçhizat ve demirbaş olarak belirtilmiştir.
Bu kapsamda “Emtia” tabiri
- Alım satım işletmelerinde satışa hazır malları,
- İmalatçı işletmelerde ise hammadde, malzeme, yarı mamul ve mamul malları
ifade etmektedir.
Aynı şekilde inşaat işletmelerinin (yıllara sari inşaat ve onarım işi, kat karşılığı veya kendi adlarına inşaat yapıp satanlar) varsa inşa edilen ve emtia niteliğindeki taşınmazları (daire, dükkan vb.) ile üretimde kullandıkları demir, çimento, tuğla gibi ilk madde ve malzemelerini veya yarı mamullerini de bildirmeleri mümkündür.
Makine, teçhizat, demirbaşlar kapsam dâhilindedir. Bunların haricindeki sabit kıymetler (maddi olmayan duran varlıklar, mali duran varlıklar, gayrimenkuller vb.) uygulamanın kapsamına girmemektedir.
7440 Sayılı Kanun’un 6’ncı maddesinde “kayıtlarda düşük değerle yer alan…” ibaresine yer verilmemiştir. Bu nedenle yukarıda belirtilen ve kapsamda bulunan kıymetlerden, ancak işletmede fiilen mevcut olduğu halde kayıtlarda hiçbir şekilde yer almayanlar kapsama girmektedir.