Vergi 2023-009

2023 YILINDA VERGİDEN MÜSTESNA OLARAK ÖDENEBİLECEK HARCIRAH GÜNDELİKLERİ

Bilindiği gibi, 193 sayılı GVK’nun 40/4, 57/8-c ve 68/3 üncü maddelerinde ticari, zirai ve mesleki faaliyetle ilgili seyahat giderlerinin, yapılan işin önemi ve genişliği ile mütenasip bulunmak ve seyahat maksadının gerektirdiği süreyle sınırlı olmak şartı ile kazançtan indirilebileceği hükme bağlanmıştır.

Diğer taraftan GVK’nun 24/2 nci maddesinde de, Harcırah Kanunu kapsamı dışında kalan müesseseler yani ticari, zirai ve mesleki işletmeler ile kurumlar tarafından, işle ilgili seyahat yapan görevlilere, yemek ve yatmak giderlerine karşılık olarak verilen gündeliklerin vergiden müstesna olduğu belirtildikten sonra, parantez içinde aynen şu hükme yer verilmiştir:

“Bu gündelikler, aynı aylık seviyesindeki Devlet memurlarına verilen gündeliklerden fazla ise veya Devletçe verilen gündeliklerin en yüksek haddini aşarsa, aradaki fark ücret olarak vergiye tabi tutulur.”

Bu parantez içi hükümde yer alan “veya Devletçe verilen gündeliklerin en yüksek haddini aşarsa” ifadesinden hareketle, özel sektör firmaları tarafından Devletçe ödenen en yüksek gündelik tutarları kadar vergisiz olarak harcırah gündeliği ödenmesi mümkündür.

Mevcut sistemde en yüksek Devlet memuru olan Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanına verilen harcırahlar, vergisiz olarak ödenebilecek harcırah tutarlarını göstermektedir.

1.    YURT İÇİ SEYAHATLER NEDENİYLE 2023 YILINDA VERGİSİZ OLARAK ÖDENEBİLECEK HARCIRAH GÜNDELİĞİ (250 TL):

7427 sayılı 2023 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanununa ekli H Cetveli, Harcırah Kanunu’na göre yurtiçi seyahatler nedeniyle 2023 yılında ödenecek gündelik miktarlarını belirlemektedir. Bu cetvelin (I/A-b) bölümünde, en yüksek Devlet memuru olan Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanına 2023 yılında yurtiçi seyahatler için 250 TL gündelik ödenmesi öngörülmüştür. 

Buna göre, özel sektör firmaları personeline ücret seviyesi ne olursa olsun yurtiçi seyahatler nedeniyle, bu tutarda vergiden müstesna harcırah gündeliği ödeyebilecektir. Bu tutarı aşan ödemelerin GVK’nun 24/2’nci maddesi gereğince net ücret ödemesi kabul edilerek vergiye tabi tutulması gerekir.

2.    YURT DIŞI SEYAHATLER NEDENİYLE 2023 YILINDA VERGİSİZ OLARAK ÖDENEBİLECEK HARCIRAH GÜNDELİKLERİ:

Bilindiği gibi, devlet memurlarına ödenmesi gereken harcırah gündelikleri 
Harcırah Kanunu’nun 34’üncü maddesine istinaden Cumhurbaşkanı Kararları ile belirlenmektedir. Bu konuda son olarak 1.1.2022 tarihinden geçerli olmak üzere 5090 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı yayımlanmış olup, bu Karar ile belirlenen yurt dışı harcırahlar Sirkülerimiz ekinde yer almaktadır. 2023 yılında henüz bir Karar yayımlanmamıştır.

Buna göre, özel sektör firmaları, personeline ücret seviyesi ne olursa olsun yurt dışı seyahatler için, yeni bir Karar yayımlanmadığı sürece, Sirkülerimiz ekindeki tabloda gösterilen miktarlarda vergiden müstesna harcırah gündeliği ödeyebilir. Tabloda gösterilen gündelikler ilk 10 günlük süre için % 50 zamlı olarak ödenebilmektedir. Bu şekilde hesaplanan tutarları aşan harcırah ödemelerinin net ücret ödemesi kabul edilerek gelir vergisine tabi tutulması gerekmektedir.

3.    KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİNE YAPILAN SEYAHATLER NEDENİYLE VERİLECEK HARCIRAH GÜNDELİKLERİ:

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ne yapılacak yolculuklarda verilecek gündelik tutarları Harcırah Kanunu’nun 34’üncü maddesine istinaden Cumhurbaşkanı Kararı ile belirlenmekte olup, bu konuda son olarak 1.1.2022 tarihinden geçerli olmak üzere 5090 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı yayımlanmıştır. Bu Karara ekli Cetvelin 2 nci sırasına göre, Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanı’na Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ne yapacağı seyahatler için verilecek gündelik miktarı 250 TL’dir. 2023 yılında henüz bir Karar yayımlanmamıştır. 
 

Buna göre, özel sektör firmaları, personeline ücret seviyesi ne olursa olsun Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ne yapılacak seyahatler için, yeni bir Karar yayımlanmadığı sürece, bu tutarda vergiden müstesna harcırah gündeliği ödeyebilir.

4.    HARCIRAH UYGULAMASINA İLİŞKİN USUL VE ESASLAR:

İşle ilgili yurtiçi ve yurtdışı seyahat ve ikamet harcamalarının gider yazılması ve vergilendirilmesine ilişkin esaslar 2009/37 sayılı Sirkülerimizde detaylı olarak açıklanmıştır. Bu Sirkülerimizde yurtiçi ve yurtdışı harcırah uygulamasına ilişkin esaslar da yer almaktadır.

Saygılarımızla.

YURT DIŞI HARCIRAH GÜNDELİĞİ TUTARLARI